Kręcenie filmu zazwyczaj nie jest okresem świetnej zabawy, a raczej intensywnej pracy. Przekonali się o tym doskonale aktorzy „Lśnienie”, którzy mieli tyle pecha, że za kamerą stał Stanley Kubrick, który słynął z dążenia do perfekcji. Zapraszam na 12 zakulisowych ciekawostek z planu „Lśnienia”!
Artykuł dostępny również w formie filmu na kanale Strefa Grozy, który możesz obejrzeć poniżej
„Lśnienie” (1980) – Fabuła filmu
Jack Torrance pracuje jako dozorca hotelu Overlook w górach stanu Kolorado. Pensjonat zamknięto na zimę, więc Jack z rodziną są jedynymi mieszkańcami budynku. Kiedy burze śnieżne zablokowały familię Torrance’ów w hotelu, Danny, syn Jacka, który ma nadprzyrodzone, telepatyczne zdolności odkrywa, że pensjonat jest nawiedzony i duchy powoli doprowadzają jego ojca do obłędu. Kiedy Jack spotyka zjawę pana Grady’ego, poprzedniego dozorcy hotelu, sytuacja staje się coraz groźniejsza.
Lśnienie należy do wszechświata stworzonego przez Stephena Kinga. Jeżeli jesteś fanem twórczości Króla Horroru kliknij tutaj, aby przejrzeć inne materiały.
1
Reżyser żądał absurdalnej liczby ujęć niektórych scen
Stanley Kubrick to reżyser który doskonale wie czego oczekuje od swoich aktorów i nie spocznie, dopóki nie otrzyma zadowalającego rezultatu. I oczywiście, powtarzanie scen jest znane praktycznie każdemu aktorowi we wszystkich filmach, jednak reżyser „Lśnienia” przeniósł to na zupełnie inny poziom.
Ujęcie Shelley Duvall wymachującej kijem bejsbolowym przed Jackiem Nicholsonem wymagała 127 prób, zanim Kubrick poczuł się usatysfakcjonowany. Ujęcie w którym Scatman Kroters wyjaśniał małemu Danny’emu swoje umiejętności 'błyszczenia’ powtarzano 148 razy.
2
Jack Nicholson sypiał na podłodze pomiędzy ujęciami
Odgrywanie roli osoby, która powoli pogrąża się w szaleństwie musi być mocno wyczerpującym zajęciem, o czym przekonał sie osobiście Jack Nicholson, wcielając się w postać Jacka Torrance’a. W 2015 roku Luis Berns, odgrywająca rolę jednej z bliźniaczek Grady przyznała w wywiadzie, że normą był widok śpiącego Nicholsona gdzieś na podłodze pomiędzy ujęciami.
3
Reżyser zmienił zakończenie „Lśnienia” gdy film już był odtwarzany w kinach
Lśnienie kończy się ucieczką Wendy i Danny’ego, pozostawiając Jacka zamarzniętego w labiryncie przy hotelu Overlook. Później kamera wraca do hotelu i dostajemy zbliżenie na zdjęcie z balu sylwestrowego z roku 1921.
Reżyser pracujący dla Pixara, Lee Unkrich, który prowadzi stronę fanów „Lśnienie” opublikował kiedyś kilka wyciętych stron scenariusza, które szczegółowo opisują alternatywne zakończenie filmu. W tej wersji Wendy budzi się w szpitalu i zostaje poinformowana przez szefa Jacka, Stuarta Ulmana, że w Overlook nie znaleziono żadnych dowodów na przerażające rzeczy, które zgłosiła. Stuart następnie przekazuje Danny’emu piłkę, podobną do tej którą bawił się Jack na początku filmu.
Tydzień po premierze filmu rezyser jednak postanowił, że najlepszym zakończeniem będzie to w którym widzimy zamarzniętego Jacka.
4
Shelley Duvall wyznała, że współpraca z Kubrickiem na planie „Lśnienia” była nie do zniesienia
Stanley Kubrick jak już powiedziałem w punkcie pierwszym miał niesamowicie uparty w dążeniu do doskonałych ujęć, co przekładało się również na surowość wobec aktorów. Niektórzy tolerowali jego obsesyjne dążenie do perfekcji, ale inni rozpadali się pod ciężarem jego oczekiwań. Niestety Shelley Duvall należała do tej drugiej kategorii.
Mniej więcej sześć miesięcy po premierze filmu, Duvall powiedziała że praca z Kubrickiem była nie do zniesienia ze względu na nadmierną liczbę ujęć, których reżyser wymagał nawet w przypadku najprostszych scen. Odtwórczyni roli Wendy narzekała, że praktycznie przez rok, po 12 godzin dziennie musiała płakać. Ponadto Duvall uważała, że cała chwała za film spłynęła na reżysera i Jacka Nicholsona, a jej praca została w dużej mierze przeoczona.
5
Sekretarka musiała zapisać na maszynie około 2500 kartek z tym samym zdaniem
Wskazówka, która dowodzi, że Jack Torrance oszalał, ujawnia się, gdy jego żona Wendy zerka na książkę, nad którą rzekomo pracował. Zamiast znaleźć rękopis, widzi setki kartek z tym samym zdaniem.
Stanley Kubrick chciał, aby scena była niepokojąca wizualnie, co oznaczało, że publiczność musiała zobaczyć pismo na dużej liczbie stron. Jego osobista sekretarka, Margaret Warrington, przepisała to zdanie na 500 kartkach papieru. Ale to nie wszystko. Warrington musiała powtórzyć swoje zadanie jeszcze 4 razy w różnych jezykach dla zagranicznych wydań filmu. Zajęcie to nie było zbyt łatwe i zajęło sekretarce kilka miesięcy.
6
Danny Lloyd nie miał pojęcia, że grał w horrorze
Jeżeli oglądacie moje filmy to ten punkt będzie dla Was już znany ponieważ mówiłem o tym w odcinku o dziecięcych aktorach, którzy występują w horrorach. Jednak jeżeli nie znacie moich poprzednich wypocin, to musicie wiedzieć, że odtwórca małego Danny’ego był chyba najbardziej nieświadomą osobą na planie, ponieważ nikt nie objaśnił mu, że gra w horrorze. Lloyd uważał, że gra w filmie o rodzinie, która mieszka sama w wielkim hotelu.
Lloyd był również trzymany z dala od scen, które mogłyby go potencjalnie zranić. W scenie, w której Wendy niesie Danny’ego, gdy przerażeni biegną przez hotel, Shelley Duvall trzymała na swoich rękach lalkę naturalnej wielkości. Jak można sobie wyobrazić, Lloyd był dość zaskoczony, gdy w końcu zobaczył film w bardziej dojrzałym wieku.
7
Stanley Kubrick doprowadził Scatmana Crothersa do łez
Scatman Crothers odgrywa niewielką, ale kluczową rolę w „Lśnieniu”; gra Dicka Halloranna, kucharza hotelu Overlook.
Chociaż aktor chwalił Stanleya Kubricka za jego umiejętności reżyserskie, wiemy, że obaj mieli co najmniej jeden napięty moment na planie. Do sceny, w której Hallorann oprowadza Danny’ego i Wendy po hotelowej kuchni, Kubrick zażądał niekończącego się ciągu ujęć. Około ujęcia 85, sfrustrowany i wyczerpany Crothers rozpłakał się, prosząc o przerwę.
8
Jack Nicholson prawie skrzywdził jednego z członków obsady „Lśnienia” machając siekierą
Kiedy ludzie myślą o „Lśnienie”, prawdopodobnie przychodzi im na myśl obraz Jacka Nicholsona dzierżącego siekierę w kluczowej scenie rozwalania drzwi. Aktor miał w zwyczaju nakręcać się przed scenami w których wychodził z niego szaleniec, co wiązało się z energicznymi ruchami, krzykami i machaniem siekierą.
W jednej z takich sesji nakręcania się, Nicholson omal nie uderzył siekiera w głowę jednego z pracowników na planie. Na szczęście sytuacja wyglądał groźniej niż się zakończyła, a ostateczna scena wyszła znakomicie.
9
Do stworzenia śniegu w „Lśnienie” użyto ponad 900 ton soli
Hotel Overlook to ogromne miejsce z nie mniejszym labiryntem z żywopłotu na zewnątrz. W kulminacyjnej scenie Jack Torrance ściga swojego syna Danny’ego przez pokryty śniegiem labirynt. Tak naprawdę śnieg był sztuczny i był zrobiony z formaldehydu i około 900 ton soli. W niektórych miejscach sól miała głębokość nawet 30 centymetrów.
10
Duża część studia została zniszczona przez pożar
„Lśnienie” zostało nakręcone w Elstree Studios w Londynie, a ogromna skala Overlook — fikcyjnego hotelu tej historii — wymagała dużej liczby scenografii. Pod koniec produkcji w Elstree wybuchł ogromny pożar, niszcząc w całości dwie sceny dźwiękowe. Jedna z tych scen mieściła sekcje fałszywego Hotelu, a pożar spowodował, że filmowcy musieli przerwać pracę, dopóki nie odbudowano planów.
W 2014 roku wdowa po Stanleyu Kubricku powiedziała BBC, że reżyser był naprawdę wdzięczny za przymusową przerwę, ponieważ dała mu to szansę na chwilę wytchnienia podczas intensywnej produkcji.
11
Strach przed lataniem uniemożliwił Kubrickowi osobiste nakręcenie niektórych scen
Stanley Kubrick bardzo bał się latania, więc swoje filmy kręcił w Londynie, gdzie mieszkał. To sprawiło, że było mu trochę trudno wyreżyserować ujęcia, których nie można było powtórzyć w jego rodzinnym mieście.
Plenery do Lśnienia sfotografowano w Oregonie i Montanie, gdzie Kubrick odmówił wyjazdu, ponieważ wymagał on lotu. Oddzielna ekipa musiała więc nakręcić dla niego wszystkie ujęcia na zewnątrz, a on nie był tam fizycznie aby cokolwiek nadzorować.
Jak wiemy z poprzednich punktów, musiało to być dla niego szczególnie trudne przekazanie odpowiedzialności innym osobom.
12
Była tylko jedna szansa na scenę z bliźniaczkami i windą w „Lśnieniu”
Liza i Luis Berns grające w filmie bliźniaczki Grady, które pojawiają się w hotelu Overlook. Scena z nimi i z krwią wypływająca z windy to jedna z tych, które najbardziej zapadły w pamięć widzom. A ekipa miała tylko jedną szanse na jej nakręcenie.
W 2015 roku dorosłe siostry powiedziały w wywiadzie, że ten fragment kęcili praktycznie na końcu filmu. Dziewczynki posiadały tylko jeden zestaw charakterystycznych niebieskich sukienek, które nosiły, a zalanie ich sztuczną krwią z pewnością by je zniszczyło.
Na szczęście wszystko się udało!
O autorze
